Thế giới bên kia: làng ma con gái

Xuất xứ: người Bana

Từ truyện “ chiếc khiên lửa” thuộc trường ca người anh hùng Tyông Tư

1/ Câu chuyện liên quan:

Con người thường khắc hoạ thiên đường và địa ngục bằng những yếu tố lấy cảm hứng từ chính cuộc sống hàng ngày của họ. Tuỳ vùng miền, vị trí địa lý, phong tục sinh hoạt và tổ chức xã hội khác nhau mà mỗi dân tộc có một hình dung về cõi chết khác nhau. Người Bana là một ví dụ điển hình. Họ tin rằng con đường xuống địa ngục nằm ngay trong khu rừng ma, nơi được buôn làng sử dụng để chôn cất người chết. Khi bạn vượt qua khu những khu nhà mồ, bước càng sâu vào khu rừng đó, bạn càng tiến gần đến thế giới linh hồn.

Cõi âm trong quan niệm của người Bana là một khu rừng khổng lồ, xen kẽ rải rác trong đó là những ngôi làng nơi hồn ma trú ngụ. Nhưng hãy cẩn thận: chỉ có một ngôi làng duy nhất đích thực là nơi các linh hồn an nghỉ. Những ngôi làng còn lại đều là bẫy, được bọn ma quỷ xấu xa dựng lên để săn những ai mới bước xuống nơi đây. “ Làng ma con gái” là một trong số đó.

Cũng như nhiều dân tộc Tây Nguyên khác, nghĩa địa của người Bana trông như một ngôi làng, gồm những ngôi nhà thu nhỏ để chôn cất người chết. Mỗi ngôi nhà đều có tường rào và tượng người, thú trong nhiều tư thế được cắm chung quanh.

Người anh hùng Tyông Tư đã từng xuống âm phủ tìm lại tổ tiên, hòng xin chiếc khiên lửa về chống lại người anh Tăm Doong côn đồ. Nhiều lần trong chuyến đi, anh ta vô tình lạc vào những ngôi làng “ bẫy” và lắm lúc phải tự sát, bỏ xác chạy lấy hồn. Nằm lọt giữa rừng ma, ngôi làng ma con gái trông như một ngôi làng bình thường. Nó chỉ có chút kì dị: làng toàn con gái, không có một người đàn ông nào cả. Lũ con gái ăn mặc đầy màu sắc múa hát, dụ dỗ bạn bước vào ngôi làng đó. Nếu bạn bất cẩn bước vào, những đám đông ma nữ này sẽ xuất hiện theo từng toán, từng lũ, càng lúc càng đông để vây lấy bạn. Nếu không nhanh chân bỏ chạy khỏi làng, cuộc hành trình của bạn sẽ kết thúc ở đây. Đây cũng là một trong hai ngôi làng mà Tyông Tư đã may mắn chạy thoát không bằng cách tự sát.

2/ Các thông tin quan trọng:

A. Ngoại hình/ đặc điểm/ nơi cư trú:

– nơi cư trú: một ngôi làng có vẻ ngoài rất bình thường, nằm lọt thỏm giữa rừng ma ở cõi âm.

– cư dân: hoàn toàn không có đàn ông, chỉ có những cô gái ăn mặc đầy màu sắc luôn múa hát mời gọi kẻ qua đường.

B. Kỹ năng:

– kỹ năng: Những ma nữ này tổ chức thành từng toán, từng đàn lớn nhỏ, từ nhiều hướng vây chặt lấy những nạn nhân lỡ bước lạc vào làng.

3/ Các vấn đề khi phục dựng:

làng ma con gái – bản vẽ của Ve Chai

Các căn nhà trong hình đều được vẽ dựa trên kiểu nhà ở truyền thống của người Bana, trang phục các cô gái cũng vậy. Tuy vậy, có một số khó khăn sau:

– Một ngôi làng Bana thường bao gồm các khu nhà ở, và một căn nhà rông cao to nằm trong một cái sân rộng dùng làm nơi hội họp và đâm trâu ngày lễ. Nhưng một tấm hình không thể thể hiện hết toàn bộ bố cục ngôi làng như vừa kể.

– Trang phục truyền thống của phụ nữ Bana nói chung khá tương đồng với trang phục các tộc người Tây Nguyên khác. Khác biệt chủ yếu là màu áo và số đường màu vạch ngang trên áo và váy. Tuy vậy, tranh trắng đen nên không thể thể hiện chi tiết này.

– Truyện Tyong Tư không mô tả gì đặc biệt về ngôi làng ( trừ việc nó nằm lọt trong rừng ma), đủ thấy nó trông y hệt một ngôi làng bình thường, cốt để dễ săn người. Nhưng nếu vẽ đúng như thế thì không thể làm toát lên nét ma quái của ngôi làng. Mặt khác, nếu vẽ cảnh nạn nhân bị đàn ma vây quanh thì khung cảnh bức tranh sẽ chuyển vào bên trong làng. Bức tranh sẽ càng phức tạp, độ khó tăng cao, mà lại không thể hiện được chi tiết làng nằm lọt giữa rừng. Vì thế các linh hồn bay lượn trong tranh đã được thêm vào để thể hiện sự bất thường của ngôi làng.